Έκτακτα Μέτρα στήριξης των εργαζομένων στα κράτη-μέλη της Ε.Ε.

Μέτρα προστασίας των μισθών και της απασχόλησης που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19  στα κράτη-μέλη της Ε.Ε

Αυστρία

Εφαρμογή και επέκταση του υπάρχοντος συστήματος αποζημίωσης / αναπλήρωσης των μισθών των εργαζομένων στις περιπτώσεις μείωσης του χρόνου εργασίας για «λόγους ανωτέρας βίας» με : α) καταβολή 90% καθαρού μισθού για όσους αμείβονται έως 1700 € μικτά,  β) καταβολή 85% για όσους αμείβονται από 1700 € – 2.685 €,  γ) 80% για όσους αμείβονται από 2685 € – 5.370 €,  Για τη λήψη της επιπλέον χρηματοδοτικής βοήθειας απαιτείται αίτηση της επιχείρησης προς την αρμόδια υπηρεσία Εργασίας της Αυστρίας με προσκόμιση ταυτόχρονα της επιχειρησιακής συλλογικής συμφωνίας, Η στήριξη ισχύει για 3 μήνες με δυνατότητα επιπλέον επέκτασης 3 μηνών.

Βέλγιο

Ενίσχυση του υπάρχοντος συστήματος επιδόματος προσωρινής ανεργίας εργαζομένων (Temporary unemployment Scheme) λόγω ανωτέρας βίας  με : ▪ Αύξηση του ειδικού επιδόματος προσωρινής ανεργίας  με αναπλήρωση των τελευταίων καταβαλλόμενων αποδοχών τους από 65% σε 70% για το διάστημα έως 30/6/2020, ▪ Η ελάχιστη καταβολή πλήρους μηνιαίου επιδόματος προσωρινής ανεργίας ανέρχεται σε 1.450 € για τους εργαζόμενους και σε 1.614 € για αυτοαπασχολούμενους με οικογένεια των οποίων έκλεισε η οικονομική δραστηριότητα,  ▪ Κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών από το κράτος για  τους εργαζόμενους και αυτοαπασχολούμενους  έως και 18 μήνες, ▪ Επιπλέον μέτρα σε περιφερειακό επίπεδο, π.χ. στη Φλαμανδία

Βουλγαρία

Δεν έχουν ληφθεί κυβερνητικά μέτρα στήριξης COVID-19.

Συζητείται η λήψη προσωρινού μέτρου για χορήγηση του 60% του μισθού των εργαζομένων για περίοδο έως και 3 μηνώ

Γερμανία

Νομοθετικά μέτρα Διεύρυνση  του υπάρχοντος συστήματος εφαρμογής εκ περιτροπής εργασίας (Short –time work scheme – Kurzarbeit)  ως προς τις προϋποθέσεις εφαρμογής του με : ▪ Καταβολή της προβλεπόμενης αμοιβής μειωμένης απασχόλησης,  εφόσον έχει τεθεί σε εκ περιτροπής εργασία  το 10% των εργαζομένων αντί του 1/3 όπως ίσχυε υπό «κανονικές» συνθήκες. Η ρύθμιση αυτή ισχύει από το Μάρτιο του 2020 έως το Δεκέμβριο του 2021,  ▪ Με βάση την προϋπάρχουσα νομοθεσία,  η οποία συνεχίζει να ισχύει,  η αναπλήρωση της αμοιβής ισούται με το 60% των καθαρών αποδοχών ή 67% στην περίπτωση εργαζόμενου με ένα παιδί, ▪ Μερική ή πλήρης καταβολή ασφαλιστικών εισφορών από την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση, ▪ Επέκταση δικαιούχων και για τους ενοικιαζόμενους εργαζόμενους.

Κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας στον κλάδο της  εστίασης / catering  Συμφωνία μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων  ειδικά στον κλάδο εστίασης / catering   για την αποζημίωση  έως το 90% του απολεσθέντος μισθού των εργαζομένων.

Δανία

Νομοθετικά μέτρα Ενίσχυση της ευελιξίας  στο υπάρχον σύστημα εναλλακτικής  εκ περιτροπής εργασίας (work-sharing ) προβλέποντας τη μείωση του χρόνου προειδοποίησης εφαρμογής του  και των χρονικών διαστημάτων εναλλαγής εργαζομένων

Υπογραφή Εθνικής Συλλογικής Συμφωνίας (14/3/2020) μεταξύ της κυβέρνησης και των κοινωνικών εταίρων, η οποία προβλέπει: ▪ Αποζημίωση εργαζομένων λόγω κρίσης COVID-19 σε επιχειρήσεις που κλείνουν ή υπολειτουργούν. Το κράτος θα καλύπτει το 75% του μισθού με ανώτατο πλαφόν τα 3.000 € μηνιαίως. Κατά αναλογικό τρόπο θα καλυφθούν και οι μισθοί των μερικώς απασχολούμενων, ▪ Οι μη μισθωτοί (ελεύθεροι επαγγελματίες) θα λάβουν 90% των μηνιαίων αποδοχών τους και με ανώτατο πλαφόν τα 3.500 €, ▪ Περίοδος ισχύος της συμφωνίας από 9/3/2020-9/6/2020, ▪ Απαγόρευση απολύσεων για το παραπάνω διάστημα,

▪ Χορήγηση (δηλαδή «χρέωση») κανονικής άδειας μετ΄ αποδοχών τουλάχιστον 1 εβδομάδας για το παραπάνω διάστημα.

Ισπανία

Διεύρυνση της ευελιξίας με νόμο στις 17/3/2020, στο υφιστάμενο σύστημα προσωρινής διαθεσιμότητας των εργαζομένων για οικονομοτεχνικούς λόγους (Expediente Temporal de Regulacion de Empleo), που προβλέπει: ▪ Απλούστευση διαδικασιών εφαρμογής του με το χρόνο διαβούλεσης μεταξύ εργοδότη και εκπροσώπων εργαζομένων να περιορίζεται στις 7 ημέρες,  ▪ Το κλείσιμο των επιχειρήσεων λόγω COVID-19 θεωρείται ως λόγος ανωτέρας βίας και οι εργαζόμενοι σε αυτές θα λαμβάνουν το 70% του μικτού μισθού με πλαφόν τα 1.098 € μηνιαίως,  ▪ Στις περιπτώσεις μείωσης των ωρών εργασίας (μερική απασχόληση, εκ περιτροπής εργασία) οι επιχειρήσεις θα αμείβουν τους εργαζόμενους για τις δεδουλευμένες ώρες και το κράτος θα πληρώνει τον υπόλοιπο μισθό, ▪ Το κράτος καλύπτει το 100% των ασφαλιστικών εισφορών των αυτό-απασχολουμένων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που απασχολούν έως 50 εργαζόμενους,  ▪ Στις επιχειρήσεις με απασχόληση άνω των 50 ατόμων, η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών ανέρχεται στο 75%, ▪ Η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών εφαρμόζεται υπό την προϋπόθεση να μην υπάρξουν απολύσεις 6 μήνες μετά την επαναφορά των επιχειρήσεων σε πλήρη οικονομική δραστηριότητα.

Φιλανδία

Εφαρμογή και επέκταση του υπάρχοντος συστήματος προσωρινής διαθεσιμότητας (ανεργίας) των εργαζομένων για οικονομοτεχνικούς λόγους (Lomautus) με: ▪ Χορήγηση του προβλεπόμενου επιδόματος ανεργίας στους μισθωτούς εργαζόμενους (περίπου 50% του εισοδήματος τους) και στους αυτοαπασχολούμενους –  ελεύθερους επαγγελματίες (freelancers) κατά την περίοδο της κρίσης, ▪ Κάλυψη μέρους των ασφαλιστικών εισφορών από το κράτος

 Γαλλία

Εφαρμογή και επέκταση του υπάρχοντος συστήματος μερικής ανεργίας (Activite partielle) με πρόσθετο νόμο στις 18/3/2020 και 26/3/2020,  ο οποίος προβλέπει:  ▪ Καταβολή του 100% του μισθού των εργαζομένων από το κράτος με ανώτατο πλαφόν το 4,5  Χ του κατώτατου μισθού για τις επιχειρήσεις που διακόπτουν πλήρως την οικονομική τους δραστηριότητα,

▪ Χορήγηση του υπόλοιπου του μισθού στους εργαζόμενους με συμβάσεις μερικής απασχόλησης ή με μειωμένες ώρες εργασίας, εφόσον οι εργάσιμες ώρες μειώνονται,  ▪ Το μέτρο επεκτείνεται έως και για 12 μήνες (από τους 6 που ίσχυαν μέχρι σήμερα).

Ουγγαρία

Νομοθετικά μέτρα Εκτακτη Νομοθεσία (16/3/2020) που προβλέπει:  ▪ Απαλλαγή από την καταβολή εισφορών επιχειρήσεων σε κλάδους που πλήττονται από την πανδημία COVID-19 όπως: τουρισμός, εστίαση, ψυχαγωγία, αθλήματα, πολιτισμός, μεταφορές,  ▪ Διευκόλυνση σύναψης συλλογικών συμφωνιών / συλλογικών συμβάσεων εργασίας για την αντιμετώπιση των συνεπειών του COVID-19, με άρση / αναστολή νομοθετικών περιορισμών και προϋποθέσεων σύναψής τους.

Ιρλανδία

Νομοθετικά μέτρα Εφαρμογή και επέκταση του συστήματος υποστήριξης εισοδήματος με έκτακτο νόμο στις 24/3/2020  για τον Covid19 για τις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κυβερνητική απόφαση ή έχουν μείωση τζίρου από 25% και άνω και επικαλούνται αδυναμία καταβολής μισθών όπου προβλέπεται:  ▪ Προσωρινή καταβολή από το κράτος του 70% του καθαρού μισθού των εργαζομένων (υπό την μορφή επιχορήγησης στις επιχειρήσεις) με ανώτατο πλαφόν i) τα 410 € εβδομαδιαίως (αφορολόγητα) για ετήσιους μισθούς που δεν υπερβαίνουν τα 38.000 € και τα 350 € εβδομαδιαίως (αφορολόγητα) για ετήσιους μισθούς άνω των 38.000 € και έως 76.000 €,  ▪ Αύξηση επιδόματος ανεργίας που οφείλεται σε απόλυση λόγω της κρίσης του COVID-19 στα 350 € εβδομαδιαίως (από τα 203 € του υφιστάμενου επιδόματος),  ▪ Χορήγηση του παραπάνω επιδόματος και στους αυτόαπασχολούμενους,  ▪ Η διάρκεια των μέτρων ορίζεται στους 3 μήνες.

Ιταλία

Εφαρμογή και επέκταση των υπαρχόντων συστημάτων τακτικής και έκτακτης προστασίας των μισθών λόγω μειωμένων ωρών εργασίας (GIGO: Cassa integrazione guadagni ordinaria και CIGS: Cassa integrazione guadagni straordinaria) σε επιχειρήσεις που πλήττεται η οικονομική τους δραστηριότητα, με έκτακτη νομοθεσία στις 16/3/2020, που προβλέπει: ▪ Διεύρυνση των δικαιούχων που λαμβάνουν επιδόματα μέσω των προαναφερθέντων ταμείων GIGO, GIGS σε όλους τους εργαζόμενους, κτους κλάδους και τις περιφέρειες. Συμπεριλαμβάνονται και επιχειρήσεις με απασχόληση κάτω των 5 ατόμων,  ▪ Σημειώνεται ότι με το προϋπάρχον σύστημα τα επιδόματα ανέρχονται στο 80% του καταβαλλόμενου μισθού, ▪ Χορήγηση έκτακτης άδειας γονέων 2 εβδομάδων για όσους έχουν τέκνα κάτω των 12 ετών και καταβολή του 50% του μισθού στον έναν γονέα. Εναλλακτικά, ο γονέας δικαιούται τη χορήγηση 600€ για την φροντίδα τέκνων (για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και τους αστυνομικούς το επίδομα ανέρχεται στα 1.000 €),  ▪ Χορήγηση έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης στους ανεξάρτητους επαγγελματίες ύψους 600 € αφορολογήτων, ▪ Σύσταση ειδικού ταμείου με 300 εκατ. € για τη χορήγηση του άνω επιδόματος και σε όσους δεν υπάγονται στην παραπάνω  ενίσχυση (αφορά freelancers).

Εθνική Συλλογική Συμφωνία Οι εθνικοί κοινωνικοί εταίροι υπέγραψαν στις 14/3/2020 κοινή συμφωνία 13 σημείων, η οποία καθορίζει τους όρους και τις διαδικασίες τήρησης ειδικών κανόνων υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας λόγω COVID-19. Αντίστοιχη κλαδική συμφωνία υπογράφηκε στις 16/3/2020 και στον τραπεζικό κλάδο.

Λιθουανία

Νομοθετικά μέτρα ▪ Χορήγηση έκτακτου επιδόματος σε αυτοαπασχολούμενους και freelancers ύψους 257 € μηνιαίως για 3 μήνες, ▪ Σε όσες επιχειρήσεις έχει ανασταλεί η οικονομική δραστηριότητα, οι εργαζόμενοι αμείβονται με τον κατώτατο μισθό ο οποίος χρηματοδοτείται σε ποσοστό 40% από τον εργοδότη και 60% από το κράτος. Σε ειδικούς κλάδους η συμμετοχή του κράτους ανέρχεται στο 90%.

Ολλανδία

Νομοθετικά μέτρα Ίδρυση και λειτουργία ενός νέου ταμείου για τη στήριξη της απασχόλησης, με έκτακτη νομοθεσία στις 17/3/2020, σύμφωνα με την οποία:  ▪ α) δεν γίνεται μείωση μισθών, β) στο ταμείο μπορούν να υπαχθούν επιχειρήσεις των οποίων ο τζίρος έχει μειωθεί κατά 20% και άνω, γ) το κράτος επιχορηγεί τους μισθούς των εργαζομένων ανάλογα με το ύψος του τζίρου που έχει απολέσει η επιχείρηση ως εξής:  90% του μισθού για απώλεια τζίρου 100%, 45% για απώλεια τζίρου 50% και 22,5% για απώλεια τζίρου 25%, ▪ Στο ταμείο υπάγονται και οι εργαζόμενοι με προσωρινές συμβάσεις εργασίας,  ▪ Η διάρκεια επιχορήγησης ανέρχεται στους 3 μήνες, με δυνατότητα παράτασης άλλων 3 μηνών.

Πολωνία

Έκτακτη νομοθεσία στις 8/3/2020, η οποία προβλέπει: ▪ Σε επιχειρήσεις των οποίων ο τζίρος έχει απώλειες ύψους κατά 25% και άνω από τον Ιανουάριο 2020 και μετά, το κράτος θα καλύψει το 40% του μέσου μισθού των εργαζόμενων, ενώ ο εργοδότης υποχρεούται στην καταβολή του 40% του καταβαλλόμενου μισθού των εργαζομένων,   ▪ Στους αυτοαπασχολούμενους, ανεξάρτητους επαγγελματίες, freelancers το κράτος θα χορηγήσει εφάπαξ επίδομα ύψους 80% του κατώτατου μισθού (455 €),  ▪ Χορήγηση σε γονείς έκτακτου επιδόματος φροντίδας ανήλικων τέκνων για όσα σχολεία παραμείνουν κλειστά άνω των 2 εβδομάδων.

Πορτογαλία

Νομοθετικά μέτρα Καθιέρωση ενός απλοποιημένου συστήματος αποζημίωσης των εργαζομένων  με μειωμένες ώρες εργασίας από τις 16/3/2020, το οποίο προβλέπει: ▪ Όσες επιχειρήσεις έχουν αναστείλει την οικονομική τους δραστηριότητα, ή αντιμετωπίζουν προσωρινά οικονομικές δυσκολίες λόγω υπολειτουργίας ή όσες επιχειρήσεις έχουν απολέσει τζίρο άνω του 40% μπορούν να ενταχθούν στα μέτρα που προβλέπει το παραπάνω σύστημα, ▪ Οι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν το 66% του μισθού τους με ανώτατο πλαφόν τα 1.905 €. Από αυτά το κράτος θα καλύπτει το 70% και ο εργοδότης το υπόλοιπο 30%, ▪ Οι εργαζόμενοι μπορούν να απουσιάζουν από την εργασία τους με τις αποδοχές που προβλέπονται για ένα μήνα, ο οποίος μπορεί να ανανεωθεί 6 φορές (δηλαδή 6 μήνες), ▪ Οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου δεν μπορούν να καταγγελθούν από τον εργοδότη και αναστέλλονται για όσο χρονικό διάστημα θα διαρκέσει η κρίση. Ο υπολειπόμενος χρόνος εργασίας θα συνεχιστεί μετά την άρση της αναστολής λόγω της κρίσης.

Ρουμανία

Νομοθετικά μέτρα Έκτακτη νομοθεσία στις 18/3/2020 μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και με διάρκεια εφαρμογής 1 μήνα, η οποία προβλέπει: ▪ Καθιέρωση συστήματος μερικής απασχόλησης με σύμφωνη γνώμη εργαζόμενου – εργοδότη και αναλογική καταβολή μισθού, όπου είναι εφικτό,  ▪ Στις περιπτώσεις επιχειρήσεων των οποίων η οικονομική δραστηριότητα αναστέλλεται, το κράτος θα καλύπτει τα 2/3 του μισθού με κατώτατο πλαφόν χορήγησης το ύψος του κατώτατου μισθού, ▪ Στις περιπτώσεις επιχειρήσεων στις οποίες αναστέλλεται μέρος της παραγωγικής τους διαδικασίας (τμήμα, διεύθυνση), οι μισθοί μπορούν να μειωθούν έως 25% (δηλ. καταβάλλεται από τον εργοδότη το 75% του μισθού των εργαζομένων), ▪ Αναστολή καταβολής ασφαλιστικών εισφορών για 3 μήνες στους κλάδους του τουρισμού, των μεταφορών και του πολιτισμού – ψυχαγωγίας, ▪ Αναστολή πληρωμών των οικιακών λογαριασμών και των στεγαστικών δανείων για 3 μήνες  των εργαζομένων που  τίθενται σε καραντίνα.

 Σουηδία

Νομοθετικά μέτρα Έκτακτη νομοθεσία στις 7/3/2020 για καθιέρωση συστήματος μικρής διάρκειας διαθεσιμότητας των εργαζομένων με ενισχυμένη αποζημίωση των εργαζομένων σε σχέση με το προηγούμενο σύστημα, το οποίο προβλέπει: ▪ Καταβολή 96% του μισθού για μείωση εργάσιμου χρόνου κατά 20%, ▪ Καταβολή 94% του μισθού για μείωση εργάσιμου χρόνου κατά 40%, ▪ Καταβολή 92,5% του μισθού για μείωση εργάσιμου χρόνου κατά 60%, ▪ Οι εργοδότες δύνανται να καταβάλλουν έως και το 50% του μισθού ενώ  το κράτος καταβάλλει το υπόλοιπο 50% του μισθού. Σε ειδικές περιπτώσεις η κρατική συμμετοχή μπορεί να ανέλθει έως και 75% του μισθού, ▪ Οι παραπάνω ρυθμίσεις ισχύουν από 16 Μαρτίου 2020 και θα ισχύσουν όλο το έτος 2020.

Συλλογικές Συμφωνίες Ειδικότερες συλλογικές συμφωνίες μείωσης εργάσιμου χρόνου και ενισχυμένων αποζημιώσεων έχουν υπογραφεί από τις 16/3/2020 και μετά στους κλάδους του τουρισμού και των μεταφορών και για τους εργαζόμενους σε γραφεία και υπηρεσίες (white- collar workers).

Σλοβενία

Νομοθετικά μέτρα Καθιέρωση συστήματος προσωρινής διαθεσιμότητας εργαζομένων   για την αντιμετώπιση της κρίσης λόγω Covid 19, το οποίο προβλέπει: ▪ Καταβολή του 80% του μέσου μισθού, υπολογιζόμενο επί των καταβαλλομένων αποδοχών των 3 τελευταίων μηνών, ▪ Το 60% του μισθού καταβάλλεται από τον εργοδότη και το υπόλοιπο 40% από το κράτος, ▪ Το σύστημα τίθεται σε ισχύ για μέγιστη περίοδο 3 μηνών.

Ηνωμένο Βασίλειο

Νομοθετικά μέτρα Έκτακτη νομοθεσία καθιέρωσης συστήματος διατήρησης των θέσεων εργασίας για όλες τις επιχειρήσεις της χώρας  η οποία  προβλέπει την  καταβολή από το κράτος μέρους του μισθολογικού κόστους για την αποφυγή απολύσεων λόγω της κρίσης του COVID-19 και θέτει ως προϋποθέσεις:  ▪ Η επιχείρηση να προσδιορίσει τους λόγους και τον αριθμό των εργαζομένων στους οποίους θα χορηγηθεί υποχρεωτική άδεια από την εργασία απουσίας λόγω COVID-19 και να τους ενημερώσει σχετικά,  ▪ Το κράτος θα καλύψει το 80% του μισθού και με ανώτατο πλαφόν τις 2.500 £ μηνιαίως,  ▪ Η διάρκεια επιχορήγησης μισθών είναι 3 μήνες με δυνατότητα παράτασης,  ▪ Από 1/6/2020, το κράτος θα καταβάλλει το 80% του μηνιαίου εισοδήματος των αυτοαπασχολουμένων με ανώτατο πλαφόν τις 2.500 £ μηνιαίως για μια περίοδο 3 μηνών και για όσους έχουν ετήσιο εισόδημα έως 50.000 £.

ΙΝΕ-ΓΣΕΕ Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ